میراث روحانی| دولت بعدی کشور را در چه شرایطی از روحانی و شرکا تحویل می‌گیرد؟

نگاهی به وعده های مطرح شده توسط برخی کاندیداهای انتخاباتی نشان می‌دهد آنها به خوبی نمی دانند که کشور را در چه شرایطی از روحانی و شرکا تحویل خواهند گرفت. با توجه به همین موضوع، در این گزارش توضیحاتی درباره این شرایط در 12 محور ارائه کرده ایم که در ادامه آمده است:

1- برق و گاز: طبق سند «تراز تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور تا افق 1420» (مصوب شورای عالی انرژی)، تراز گاز کشور از امسال منفی خواهد شد، بدین معنا که میزان مصرف گاز از تولید پیشی خواهد گرفت. در نتیجه به احتمال زیاد در سال جاری و سال‌های آینده همانند سال 99 شاهد پدیده‌هایی نظیر قطعی گاز یا قطعی برق ناشی از کمبود گاز نیروگاه‌ها خواهیم بود. براساس سند مذکور، منفی بودن تراز گاز تا سال 1410 ادامه می یابد تا اینکه در این سال همزمان با تکمیل پروژه‌های توسعه میادین گازی جدید و افزایش تولید گاز، تراز گاز کشور دوباره مثبت خواهد شد. طبق پیش بینی شورای عالی انرژی، برای افزایش تولید گاز از میادین جدید به سرمایه‌ای معادل 50 میلیارد دلار نیاز است. وضعیت اسفناک مصرف گاز در کشور و بی‌برنامگی شورای عالی انرژی و بخصوص وزارت نفت برای بهینه‌سازی مصرف گاز هم‌اکنون کار را به جایی رسانده است که ایران به عنوان دومین دارنده منابع گازی دنیا و سومین تولیدکننده و چهارمین مصرف کننده گاز در جهان هم‌اکنون با بحران کمبود گاز روبرو شود.

درباره برق هم وضعیت مشابهی حاکم است. در دولت روحانی، افزایش ظرفیت نصب شده نیروگاهی و بخصوص سیاست‌های مدیریت مصرف برق در دستور کار وزارت نیرو قرار داشت اما این سیاست ها در یکی، دو سال اخیر که بحران برق با مسئله کم آبی تلفیق شده است، کارآیی کافی ندارد و نمی تواند مانع از قطعی برق بخصوص در فصول گرم تابستان شود. به علاوه، تلفیق بحران برق با بحران گاز در فصول سرد زمستان موجب شده است که حتی در این فصول هم شاهد قطعی برق باشیم.

2- مسکن: دولت روحانی کارنامه ضعیفی در زمینه تولید مسکن داشت زیرا علی رغم اینکه  اینکه واحدهای مسکن مهر شهری با پیشرفت 86 درصدی و واحدهای مسکن روستایی با پیشرفت 75 درصدی در پایان دولت قبل به این دولت تحویل داده شد و مطابق برنامه قرار بود، این طرح تا اواسط سال 94 به پایان برسد ولی دولت روحانی که در جریان انتخابات 92 و 96 وعده تکمیل این طرح را داده بود، هنوز در این زمینه به وعده خود عمل نکرده به گونه ای که هنوز حدود 600 هزار واحد از این طرح تکمیل نشده است. همچنین طرح دولت روحانی برای ساخت مسکن که طرح اقدام ملی مسکن بود، بسیار دیر و در سال های پایانی آغاز شد و تکمیل بخش اعظم واحدهای این طرح همچنان در مراحل ابتدایی است. از طرف دیگر، دولت روحانی هیچ اقدامی برای مدیریت تقاضا هم انجام نداد و حتی جلوی تصویب قانون مالیات عایدی بر مسکن که نقش مهمی در کاهش تقاضای سوداگرانه و کنترل قیمت مسکن را داشت، هم در مجلس نهم و هم در مجلس دهم گرفت. در مجموع، نتیجه عملکرد ضعیف دولت روحانی در حوزه مسکن بخصوص در دوره وزارت عباس آخوندی، کاهش چشمگیر عرضه مسکن و افزایش فزاینده تقاضا بود، امری که نهایتا منجر به افزایش 6 تا 7 برابری قیمت مسکن در شهر تهران شد.

3- تورم: یکی از مهمترین شاخص های نشاندهنده وضعیت اقتصادی کشور برای مردم، نرخ تورم است. بر همین مبنا، مسئولان دولت روحانی بارها با اشاره به تورم نقطه ای بالای 40 درصدی ماه‌های پایانی دولت قبل و همچنین تورم تک رقمی سال‌های 95 و 96 تلاش کردند به جامعه این پیام منتقل شود که این دولت کارنامه مطلوبی در زمینه اقتصادی دارد.

با این وجود، نرخ تورم از اوایل سال 97 و همزمان با ایجاد بحران ارزی و همچنین خروج آمریکا از برجام، به شدت افزایش یافت به گونه‌ای که «متوسط» نرخ تورم در دهه 90 حدود 25 درصد بوده است که بالاترین میانگین تورم در هشتاد سال اخیر محسوب می شود. به عبارت دیگر، متوسط نرخ تورم در دهه 90 حتی از دهه 60 که کشور درگیر جنگ تحمیلی بود و زیر فشار حداکثری دشمنان انقلاب قرار داشت، بیشتر بوده است. در ماه های اخیر اوضاع وخیم تر هم شده به گونه ای که اخیرا سید احسان خاندوزی نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد که براساس آمارهای بانک مرکزی، «متوسط» نرخ تورم سالیانه در فروردین ماه 1400 به حدود 50 درصد رسیده است که بالاترین نرخ تورم سالیانه در 75 سال اخیر (بعد از پایان جنگ جهانی دوم) محسوب می‌شود. در واقع، دولت آتی اقتصاد ایران را در حالی تحویل می گیرد که وضعیت به شدت وخیم تر از ماه های پایانی دولت دهم بوده و رفاه خانوارها با یک تهدید بزرگ روبرو شده است.

khayaamsoleiman

See author's posts